In de Chinese Geneeskunde wordt de menopauze ook wel ‘second spring’ genoemd. Een periode waarin je opnieuw tot bloei kunt komen. Voor de meeste vrouwen voelt deze levensfase helaas verre van een ‘tweede lente’.
Menopauze en de overgang
Het woord menopauze komt van de Griekse woorden meno (maand, maandstonden) en pausis (pauze); de periode waarin de menstruatie stopt. De jaren voorafgaand aan het moment waarin de menstruatie daadwerkelijk stopt, de peri-menopauze, is de periode waarin er verandering plaats vindt in de vrouwelijke hormonen en de eierstokken geleidelijk aan anders gaan functioneren. Net als andere periodes waarin er een shift in hormoonbalans is ,zoals puberteit en zwangerschap, is ook dit een natuurlijk proces. Een fase in het leven van de vrouw die wel 6-13 jaar kan duren.
‘Last’ van je hormonen
De overgang staat bij velen in een negatief daglicht. ‘Last hebben van je hormonen’ lijkt het nieuwe normaal te zijn geworden. Maar is dat terecht en onvermijdelijk? Of is het een gevolg van onze leefstijl en de keuzes die we zelf maken of die voor ons gemaakt worden? Feit is dat veel vrouwen kampen met één of meerdere van de volgende klachten: opvliegers, depressies, stemmingswisselingen, nachtelijk zweten, energietekort, gewichtstoename, hoofdpijnen, slecht slapen, spier-en gewrichtspijn, concentratieverlies, hartkloppingen, geheugenproblemen, nervositeit, dwangmatigheid, agressie, chronische pijn, overgevoeligheid voor geluid en licht, etc, hyper gedrag en hyperventilatie.
In plaats van een natuurlijk proces lijkt het bij velen meer een ziekte of lichamelijke stoornis; iets wat ongemak met zich mee brengt in plaats van waar je kracht uit kunt putten. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld Keltische culturen waar het jonge meisje als de bloem, de moeder als de vrucht en de oudere vrouw als de kiem wordt gezien. De kiem bevat de kennis en het vermogen van alle andere delen van de plant. De oudere vrouw heeft de taak op weg te gaan en de kiemen van haar kennis en wijsheid uit te zaaien in de gemeenschap. In sommige inheemse culturen ging men ervan uit dat oudere vrouwen hun ‘wijze bloed’ behouden en het niet meer periodiek verliezen. Daarom schreef men hen meer macht toe dan menstruerende vrouwen. In deze culturen kon een vrouw pas na de menopauze sjamaan worden. Een paar voorbeelden die wel aangeven wat een wereld van verschil dit is met onze huidige Westerse maatschappij.
Natuurlijk leven
Door op een natuurlijke manier te gaan leven, dichter bij de natuur en onszelf, kunnen we deze bijzondere levensfase daadwerkelijk verwelkomen als een tweede lente. Maar hoe doe je dat? Veel van onze dagelijkse keuzes maken we onbewust; omdat ze zo zijn ingesleten, omdat het als ‘normaal’ gezien wordt of door invloeden van de maatschappij en onze omgeving. Natuurlijk leven, ‘Natural Living’, doe je door chronische, langdurige, negatieve stress te vermijden, stressbeheersing en door juist kortdurende, natuurlijke stressoren toe te voegen aan je leefstijl. De komende weken ga ik een aantal blogs schrijven over dit onderwerp, aangezien het te veel is voor één enkel blog. Maar laat ik beginnen met te vertellen wat de eerste belangrijke aanpassing is die je kunt doen. Het is meteen ook de lastigste (maar dan hebben we die maar vast gehad, namelijk: stressbeheersing.
Stressbeheersing
In een volgend blog zal ik dieper ingaan op het hoe en wat en een aantal voorbeelden geven van oefeningen. Gelukkig zijn er meerdere manieren waarop je stressbeheersing kunt toepassen. Maar om te starten is het allereerst belangrijk te weten waarom dit zo belangrijk is. Onze geslachtshormonen worden zowel in de bijnieren (oestrogenen en testosteron) als in de eierstokken (oestrogenen, progesteron en testosteron) als in vetweefsel (oestrogeen en leptine) geproduceerd. Progesteron, waar we naarmate we ouder worden minder van produceren, is een voorstof van Cortisol. En Cortisol wordt ook geproduceerd door de bijnieren en extra aangemaakt in tijden van stress. Omdat de natuur, en ons lijf, altijd voorrang geeft aan overleving en daarmee dus het aanmaken van hormonen die met stress (is vechten en vluchten) gepaard gaan, gaat dit ten koste van de aanmaak van geslachts- of groeihormonen. Geef jij continue voorrang aan stress en besteed je te weinig aandacht en tijd aan ontspanning en rust, dan doet je lijf dat ook. En dat heeft dus een grote impact heeft op de hormonen waar je lijf voorrang aan geeft om te produceren en daarmee automatisch dus op andere hormonen die het daardoor minder en te weinig kan produceren. Overgangsklachten, maar ook andere hormonale klachten, worden voor het grootste gedeelte veroorzaakt door langdurige, chronische stress en de daardoor overbelaste bijnieren. Meer stresshormonen= minder geslachtshormonen= hormonale klachten. Je lijf probeert simpelweg te overleven.
Hoe breng je je hormonen weer in balans?
Stressbeheersing is een eerste belangrijke stap. Dit kan door bijvoorbeeld yoga, wandelen, meditatie, ademwerk of tijd door te brengen in de natuur. Zoals gezegd volgt hier nog een ander blog over wat dieper op dit onderwerp in zal gaan. Wat je nog meer kunt doen:
- Eet voldoende gezonde vetten en leg hierbij de nadruk op omega 3 rijke voeding zoals vette vis, schaal-en schelpdieren, algen, zeewier, chiazaad, lijnzaad, walnoten, biologische eieren en wild.
- Doe aan krachttraining
- Beweeg dagelijks
- Leef volgens je bioritme. Zorg voor voldoende daglicht de eerste 12 uur na het ontwaken en vermijd onnatuurlijk blauw licht (beeldschermen) de tweede 12 uur van de dag.
- Vermijd alcohol en suikerrijke voeding
- Eet voldoende proteïne. Heb je hier moeite mee? Lees dan hier onze tips.
- Zorg voor een goede nachtrust
- Wees lief voor jezelf!
